بررسی پروژکتور Pro Cinema LS12000 اپسون

تا سالیان سال اگر کسی می‌خواست تا به او پروژکتوری پیشنهاد بدهم، یقینا نام برندی که پیشنهاد می‌دادم Epson بود؛ مخصوصا اگر پروژکتوری زیر ۵۰۰۰ دلار مد نظرش باشد. پروژکتورهای خانگی Cinema 5050UB و Pro Cinema 6050UB در دکور و میز تلویزیون بسیاری از خانه‌ها مشاهده می‌شوند، پس تعجبی ندارد وقتی اپسون مدل Pro Cinema LS12000 را معرفی کرد، این مدل مورد استقبال کاربران قرار گرفت.

ویژگی‌های پروژکتور Pro Cinema LS12000 اپسون

مدل Pro Cinema LS12000 اولین پروژکتور 4K سینمای خانگی اپسون است که می‌تواند به معنای واقعی کلمه رزولوشن 4K را به‌نمایش دربیاورد. این پروژکتور، اولین پروژکتور استاندارد اپسون موتور نور لیزری و فناوری تغییر پیکسل دو محوره بوده که می‌تواند از چیپ‌‌های تصویری ۱۰۸۰ پیکسلی خود رزولوشن 4K (3840×2160) را به تصویر دربیاورد. روند نمایش تصویر در پروژکتور اپسون در واقع روندی است که همه پروژکتورهای 4K DLP برای نمایش سیگنال‌های UHD استفاده می‌کنند. پروژکتور Pro Cinema LS12000 اپسون همچنین دارای 2,700 ISO21118 (ANSI) لومن برابر با روشنایی و سفیدی تصویر را داراست و با داشتن فناوری 3LCD، لازم نیست نگران هیچ‌گونه شکست رنگی مخصوصا شکست رنگی رنگین‌کمانی باشید. ناگفته نماند که این پروژکتور از HDR10 نیز پشتیبانی می‌کند که این فناوری دسترسی به HDR متادیتای پویا را به ارمغان می‌آورد. همه اینها با قیمتی زیر ۵۰۰۰ دلار در مقایسه با رقیب همه چیز تمام پروژکتور اپسون یعنی JVC DLA-NZ7/DLA-RS2100 فوق‌العاده است.

اینکه پروژکتور Pro Cinema LS12000 اپسون پتانسیل ایجاد تغییر و تحول عظیمی را در بازار و در تجربه مشتری دارد، شکی نیست. اما همه ما می‌دانیم که مشخصات فنی محصول روی کاغذ صرفا بخشی از ماجرا را تشکیل می‌دهند. بخش دیگر از ماجرا کارکرد و عملکرد محصول است و عملکرد آن روی صفحه نمایش است که اهمیت دارد.

اپسون یک آرایه دیودی اختراع کرده که لیزر آبی رنگ را با فسفر زرد رنگ ثابت به‌طور هم‌زمان به کار می‌برد تا بتواند نور سفید را به خوبی نمایش دهد. فسفر ثابت طراح جدید برای محصولات اپسون به حساب می‌آید که توانسته رسانایی و مقاومت در برابر گرما را افزایش دهد. این به فسفر اجازه می‌دهد که نسبت به چرخ فسفرهای گذشته کوچک‌تر و کم سروصداتر باشد. نور سفید وارد چشمی‌ها شده و از چشمی‌ها سه رنگ اصلی (آبی، قرمز و سبز) خارج می‌شود و این رنگ‌ها به سه پنل ال سی دی 0.74-inch دستگاه می‌رسند. اپسون می‌گوید که نمایش این پروژکتور عاری از هرگونه لک لیزری بوده که در دیگر پروژکتورهای لیزری دیده می‌شود و ما نیز بعد از کار با پروژکتور متوجه شدیم هیچ لک لیزری وجود ندارد. ساختار سه چیپی Pro Cinema LS12000 همچنین باعث می‌شود که شفافیت و سفیدی رنگ‌ها به خوبی حفظ شود. آزمایش ما از حالت پویا یا Dynamic پروژکتور و نور خارج شده از آن صرفا ۵٪ کاهش کارکرد نسبت به 2,700 لومن آن داشت. لیزر این پروژکتور تا ۲۰۰۰۰ ساعت قابلیت پخش تا میزان نصف شفافیت را نیز دارد بدون این‌که نیازی به تعمیر و نگه‌داری پیدا کند.

لنز VRX Cinema Lens پروژکتور Pro Cinema LS12000 اپسون دارای ساختاری ۱۵ عنصری بوده و برای جلوگیری از هرگونه هدررفت نور طراحی شده. اولین بررسی‌ها از عملکرد پروژکتور به تصویر کمرنگ و با شفافیت کم آن اشاره می‌کردند که رفته‌رفته با عرضه به‌روز رسانی توسط اپسون این مشکل رفع شد. این پروژکتور قابلیت زوم تا 2.1x دارد و قابلیت پرتاب نور را تا مقیاس 1.35-2.84:1 داراست. از دیگر ویژگی‌های این پروژکتور می‌توان به قابلیت فوکس قدرتی آن، زوم چشمی، شیفت کردن لنزها (تا ±96.3% به‌صورت عمودی و تا ±47.1% به‌صورت افقی) اشاره کرد.

براساس اطلاعات اولیه منتشرشده از Pro Cinema LS12000، انتظار داشتیم که این دستگاه دارای یک عنبیه خودکار مثل مدل Pro Cinema 6050UB باشد که به آن اجازه می‌داد به مقیاس 2,500,000:1 در نسبت کنتراست پویا برسد. اما بعد از بررسی، متوجه شدیم که اپسون عنبیه خودکار را با کارکرد تنظیم پویای کنتراست جایگزین کرده که به دستگاه اجازه می‌دهد کنتراست منبع نور لیزر و پنل پیکسل‌ها را به طور پویا تنظیم کند. همچنین منویی مختص تنظیم کنتراست پویا در دستگاه وجود داشت که شبیه به منوی قبلی عنبیه خودکار با سه گزینه خاموش، نرمال و سرعت بالا کار شده بود.

به دلیل استفاده از کنتراست پویا به جای عنبیه اتوماتیک، از دستگاه هیچ صدای مکانیکی و عجیبی خارج نمی‌شود و کاربری کنتراست پویا حین کار کردن سخت برای نمایش بهتر تصاویر بی‌صداست. البته وجود عنبیه خودکار احتمالا می‌توانست عمق بیشتری به تصاویر مشکی بدهد یا تغییراتی در کارکرد لیزر به وجود بیاورد که در مدل پروژکتورهای پیشرفته سونی می‌بینیم؟ مطمئنا روش دقیقی برای پی بردن به این قضیه وجود ندارد. اما طبق بررسی ما و استفاده از روشنایی سنج Konica Minolta LS-100 و آزمایش آن با حالت رنگی طبیعی Pro Cinema LS12000 ما متوجه سطح خیلی پایینی از رنگ و نور مشکی شدیم که بین 0.001 و 0.000جابجا می‌شد و در این حین نیز کارکرد کنتراست پویا روی حالت خیلی سریع تنظیم شده بود. مطمئنا فناوری UltraBlack اپسون از پراکندگی نور در مسیر پرتاب آن جلوگیری می‌کند و همین باعث بهبود عملکرد دستگاه می‌شود.

یکی از مواردی که ممکن است از نظر عده‌ای وجود کمبود و نقصان در Pro Cinema LS12000 باشد، نبود نگاشت پویای تُن است که در خانواده محصولات JVC NZ دیده می‌شود. در عوض پروژکتور اپسون دارای یک اسلایدر با بُرد پویا HDR ۱۶ لبه‌ای است که همه نور را روی تصویر HDR متمرکز می‌کند. هر چه از لبه‌های بیشتری استفاده کنید، تصویر روشن‌تر شده و از لبه‌های کمتر، تصویر تاریک‌تر نمایش داده می‌شود. ما هیچ‌وقت از اعداد خیلی بالا و پایین درباره این کارکرد استفاده نکردیم و صرفا بازه بین ۴ تا ۱۱ را آزمایش کردیم. جدای از این فناوری، گامای تطبیق‌پذیر دستگاه وجود دارد که با کمک پردازنده ZX اپسون کار می‌کند و فریم به فریم تصویر را بهبود می‌بخشد و با هر دوی تصاویر HDR و SDR تطبیق‌پذیر است.

ساختار و قالب ریموت کنترل پروژکتور اپسون شبیه به ساختار و قالب دیگر پروژکتورهای آنها طی سال‌های اخیر در مدل‌های Pro Cinema و Home Cinema است. کنترلر پروژکتور Pro Cinema LS12000 اپسون کمی درشت است اما هر دکمه‌ای که ممکن است به آن نیاز پیدا کنید را روی آن پیدا می‌کنید مثل دکمه مربوط به تنظیمات کنتراست پویا، حالت‌های رنگی، حافظه لنز و غیره. تنها دکمه‌ای که نبود آن احساس می‌شود، دکمه‌ای مربوط به گامای تطبیق‌پذیر پروژکتور است.

یکی از مواردی که حین معرفی Pro Cinema LS12000 بحث برانگیز شد، نبود گزینه‌ای برای پخش سه‌بعدی بود. البته که پخش سه‌بعدی دیگر محبوبیت چند سال گذشته خود را ندارد و تولید دیسک‌های سه‌بعدی نیز کاهش یافته، اما به هر حال نبود گزینه پخش سه‌بعدی برای افرادی که دیسک‌های سه‌بعدی دارند ناامید کننده است. دست اندرکاران اپسون گفته‌اند با این‌که اهمیت وجود این گزینه با توجه به مخاطب‌اش برایشان مشخص بوده، ولی حین تولید این مهم جز اولویت‌ها نبوده و در آینده نیز نمی‌توان آن را به وسیله به‌روز رسانی دستگاه اضافه کرد.

پروژکتور Pro Cinema LS12000 دو ورودی HDMI 2.1 با HDCP 2.3 دارد که سیگنال‌های 4K را با فریم 120 Hz دریافت کرده و این موضوع پروژکتور Pro Cinema LS12000 اپسون را برای تجربه بازی‌های ویدیویی به‌وسیله کنسول‌های ایکس باکس سری ایکس و پلی استیشن ۵ مناسب می‌کند. براساس منوی دستگاه، این پروژکتور از ظرفیت کامل پهنای باند HDMI 2.1 که 48 Gbps است، استفاده نمی‌کند و با رسیدن به عدد Gbps ۴۰ متوقف می‌شود. در منوی دستگاه چهار نوع تنظیمات EDID وجود دارد که شامل 4K 120 Hz 40 Gbps, Up to 4K 60Hz 18 Gbps, Up to 4K 60Hz 10 Gbps, و 2560×1080 (21:9). می‌شوند. این تنظیمات برای سیگنال‌های 4K/120Hz کافی‌ست. برای ورودی پخش با لگ کمتر از ۲۰ میلی ثانیه می‌توان پردازش تصویری پروژکتور را از Fine به Fast تغییر داد که درون‌یابی فریم، کاهش نویز و کاهش نویز MPEG را غیرفعال می‌کند.

از دیگر ورودی‌ها و درگاه کابل‌های این پروژکتور می‌توان به دو USB آن، Ethernet، RS-232 و یک مینی USB اشاره کرد. این مدل پروژکتور اپسون همراه یک کاور مشکی برای پوشاندن کابل‌های پشتی دستگاه و همراه با یک پایه مشکلی Chief CHF4500 عرضه می‌شود.

عملکرد پروژکتور Pro Cinema LS12000 اپسون

این مدل پروژکتور اپسون دارای پنج حالت رنگی بوده: طبیعی، پویا، روشن، خیلی روشن و سینمایی (Dynamic, Vivid, Bright Cinema, و Natural) که همه حالت‌ها از سیگنال‌های HDR و SDR پشتیبانی می‌کنند. حالت طبیعی و عادی پروژکتور بهترین تنظیمات تصویری را ارائه می‌دهد و حین پخش تصاویر در این حالت، پروژکتور کاملا بی‌صداست. به‌طور کلی پروژکتور Pro Cinema LS12000 اپسون تنظیمات بسیار زیاد و جزیی در اختیار شما قرار می‌دهد و شما می‌توانید هر طور که می‌خواهید تصاویر مورد نظرتان را تماشا کنید و با توجه به محیط پخش‌تان، آنها را تنظیم کنید.

یکی از مشکلات کوچکی که در عملکرد این پروژکتور اپسون وجود دارد، نمایش نورها و رنگ‌های کاملا روشن و سفید یا بهتر است بگوییم بیش از حد سفید و روشن است. هر چند که با تنظیمات درست کنتراست (کنتراست ۴۱)، این مشکل تا حد زیادی برطرف می‌شود و به‌طور عادی به چشم نمی‌آید.

برای آزمایش نمایش SDR پروژکتور، ما نسخه ۱۰۸۰ بلوری SDR فیلم Star Wars Rogue One را تماشا کردیم و عملکرد دستگاه حین پخش این فیلم فوق‌العاده بود طوری که در نماهای فضایی فیلم و نبرهای ستاره‌ای، دورترین ستاره‌ها نیز در فضای تاریک مشخص بودند و حین انفجارها نیز گویا انفجارها در نزدیکی اتفاق افتاده‌اند. برای آزمایش نمایش HDR پروژکتور نیز فیلم Harry Potter and the Deathly Hallows: Part 2 را آزمایش کردیم و اینجا بود که از قدرت واقعی این پروژکتور رونمایی شد و مناظر زیبای این فیلم و پرسپکتیوها واقعی‌تر از همیشه به نمایش درآمدند. این اتفاق به لطف فناوری گاما تطبیق‌پذیر پروژکتور ممکن شده زیرا این فناوری فریم به فریم و صحنه به صحنه تنظیم می‌شود و به تصاویر عمقی که لازم دارند را می‌بخشد.

بیشتر پروژکتورهای پیشرفته و گران‌قیمت معمولا در باب کاهش لگ تصویر به مشکل خورده‌اند یا به خوبی عمل نکرده‌اند و حتی حالت‌های مخصوص ویدیوگیم یا بازی‌های ویدیویی آنها نیز نتوانسته تجربه خوبی ارائه بدهد. بیشتر حالت‌های مخصوص ویدیوگیم در پروژکتورها لگ را تا ۳۰ الی ۲۰ ms پایین می‌آورند اما گیمرها دنبال لگ تصویر زیر ۳۰ میلی ثانیه هستند. پروژکتور Pro Cinema LS12000 اپسون اولین پروژکتوری است که طلسم را شکسته و این عدد را به زیر ۲۰ و به ۱۹.۵ میلی ثانیه لگ رسانده حین ارائه رزولوشن و فریم بر ثانیه 4K/60. تنظیمات 4K/60 پایین‌ترین لگ را ارائه می‌دهد حین تنظیم پردازش تصویر روی سریع یا Fast. تنظیمات دیگر مثل 1080p/120 لگ ۲۸.۹ را ارائه می‌دهند. هر چند که این افزایش و کاهش اعداد حین بازی کردن ممکن است خیلی به چشم نیایند.

به‌طور کلی بازی‌ها روی Pro Cinema LS12000 فوق‌العاده به نظر می‌رسند. برای آزمایش عملکرد این بخش پروژکتور ما بازی Elden Ring را روی پلی استیشن ۵ آزمایش کردیم و نتیجه خارق‌العاده بود طوری که جزییات همه ساختمان‌ها و سازه‌ها به چشم می‌آمدند. البته یک بازی مثل Forza Horizon 5 بیشتر در قضیه لگ تصویر اهمیت پیدا می‌کند و با آزمایش این بازی روی ایکس باکس سری ایکس نیز هیچ لگی مشاهده نکردیم.

جمع‌بندی

با داشتن قیمتی نصف مدل JVC DLA-NZ7 و داشتن قیمت یک چهارم پروژکتور Sony VPL-VW915ES، پروژکتور Pro Cinema LS12000 اپسون به خوبی این پروژکتورها و حتی بهتر از آنها ارائه می‌دهد. آیا این پروژکتور همان چیزی است که دنبال آن بودیم تا بازار پروژکتورها را دچار تغییر و تحولی بزرگ کند؟ فکر می‌کنیم که جواب ما به این سوال بله باشد. با این‌که این پروژکتور قابلیت پخش سه‌بعدی ندارد، ولی ویژگی‌ها و فناوری‌های زیادی دارد که قابل توجه بوده و تصویری بسیار خیره‌کننده را به نمایش می‌گذارد.